Wapnowanie gleby – jak dobrać dawkę z wyniku pH i kategorii glebowej

Wapnowanie gleby: jak dobrać dawkę z wyniku pH i kategorii glebowej

Masz wynik pH i zastanawiasz się, ile wapna wysiać? Poniżej znajdziesz prosty schemat obliczeń i orientacyjne dawki zależne od rodzaju gleby. Dzięki temu wapnowanie gleby wykonasz świadomie, bez nadmiaru i bez ryzyka spadku plonu.

Dlaczego warto korygować pH?

Prawidłowy odczyn zwiększa dostępność P, K i Mg, poprawia strukturę, aktywność mikrobiologiczną i wykorzystanie nawozów. Na glebach kwaśnych te same dawki dają słabszy efekt, a rośliny reagują jak przy niedożywieniu.

Kiedy wykonać zabieg?

• Najlepiej po żniwach, z wymieszaniem w uprawie pożniwnej.
• Wiosną można wykonać korektę łagodnym wapnem węglanowym, z zachowaniem odstępu do siewu.
• Zachowaj odstęp 2–3 tygodni względem nawozów fosforowych – nie łącz w jednym przejeździe.

Jak policzyć dawkę z pH i kategorii gleby

1. Ustal kategorię agronomiczną: bardzo lekka, lekka, średnia, ciężka.
2. Porównaj obecne pH z docelowym dla danej kategorii (tabela niżej).
3. Oszacuj ilość CaO na podniesienie pH o ~1,0 jednostkę (z tabeli).
4. Przelicz na nawóz według wartości zobojętniającej (NV) z etykiety.

Kategoria gleby	pH docelowe (KCl)	Dawka CaO na +1,0 pH (t CaO/ha, orientacyjnie)
Bardzo lekka (piaski)	5,5–6,0	1,0–1,5
Lekka	5,6–6,2	1,5–2,0
Średnia	6,0–6,7	2,0–3,0
Ciężka (gliny, iły)	6,5–7,2	3,0–4,0

Uwaga: wartości są orientacyjne. Na zapotrzebowanie wpływa buforowość (zawartość próchnicy, skład mechaniczny) i historia stanowiska.

Przykład obliczeń

Gleba średnia, pH(KCl)=5,0; cel 6,0 → potrzeba ok. 2,5 t CaO/ha. Nawóz o NV=90% (w ekwiwalencie CaO): 2,5 / 0,90 = ~2,8 t/ha produktu. Jeśli NV podano jako ekwiwalent CaCO₃, przelicz: 1 t CaO ≈ 1,78 t CaCO₃.

Jaki rodzaj wapna wybrać?

• Węglanowe (kreda/granulat) – łagodna korekta, szybka reakcja; dobre na korekty przedsiewne i po żniwach.
• Dolomit – zawiera Mg; wolniejszy efekt, ale poprawia magnez w glebie.
• Tlenkowe (CaO) – bardzo mocne; tylko przedsiewnie z wymieszaniem i odpowiednim odstępem do siewu.

Czego unikać i o czym pamiętać

• Nie mieszaj z nawozami fosforowymi w jednym terminie – ryzyko uwstecznienia P.
• Przy bardzo niskim pH podziel dawkę na 2 zabiegi w kolejnych sezonach.
• Wymieszaj z glebą; na glebach lekkich płycej, na cięższych głębiej.
• Kontroluj pH co 3–4 lata – utrzymanie odczynu jest tańsze niż późniejsza „naprawa”.

Zamów badanie gleby (pH, P, K, Mg). Na podstawie raportu przygotujemy dopasowaną rekomendację dawki i terminu zabiegu.